Vijftien functies en effecten van... uw pen!
De pen is machtiger dan het zwaard en dat is niet alleen omdat ermee geschreven kan worden. Vooral tijdens vergaderingen kunnen we uiteenlopende toepassingen van de pen waarnemen. We krassen, peuteren, schroeven en timmeren ermee of kauwen erop. Soms doet de pen dienst als roerstaaf of als handige verlenging van onze vingers. We dirigeren ermee en bakenen er ons territorium mee af. Hoe dan ook: het gebruik van de pen verraadt veel over de persoonlijkheid van de eigenaar.Waarvoor gebruikt u uw pen zoal?

1. Schrijven
Deelnemers aan een vergadering tonen zich zeer gemotiveerd door veel te schrijven. Het kan prima helpen om de gedachten te ordenen of als geheugensteuntje. Het kan daarentegen ook een manier zijn om zich juist te onttrekken aan actieve deelname. Iemand die hevig aan het schrijven is zal immers niet snel gevraagd worden om te reageren.

2. Tekenen
Dit is een geliefde bezigheid tijdens vergaderingen. Zolang iemand vierkantjes tekent, lijntjes trekt of logo’s inkleurt hoeft hij de spreker niet aan te kijken en dat kan een veilig gevoel geven. Tegelijkertijd kan hij zich toch goed concentreren op wat er gezegd wordt. Een tekenaar van zeer gedetailleerde tekeningen verdiept zich echter aanzienlijk minder in het onderwerp van gesprek.

3. Vasthouden
Een pen kan letterlijk houvast geven en een gevoel van bescherming bieden. Als we niets kunnen vasthouden voelen we ons kaal en onbeschermd. Het vasthouden van de tafel, de stoelleuning, een pen of desnoods de eigen handen, biedt enige veiligheid.

4. Jongleren
Veel mensen draaien hun pen rond tussen hun vingers. Dit doen ze vooral als een ander aan het woord is, waarmee zij het niet eens zijn. Dit gebaar duidt op spanning, irritatie, ongeduld of verveling.

5. Klikken
Dit is het voortdurend indrukken en loslaten van het knopje van de pen. Het is een duidelijk teken van nervositeit. Soms wordt het in combinatie met jongleren gedaan. Een duidelijk voorbeeld hiervan was te zien in de Bondfilm: Goldeneye, waar de nerveuze Boris Grishenko door te klikken met Bond’s pen een granaat activeerde.

6. Schroeven
Sommige mensen verdrijven de tijd in een vergadering door hun pen uiteen te schroeven en vervolgens weer in elkaar te zetten. Dit is een duidelijke uiting van verveling. Deze personen - soms ook herkenbaar aan de blauwe vingers van de inkt - zijn er duidelijk met hun gedachten niet bij!

7. Wijzen en dirigeren
In een felle discussie wordt een pen vaak gebruikt als aanwijs- of dirigeerstok. Een spreker houdt een ander een beschuldigende pen voor. In feite is dit een confronterend, aanvallend en soms agressief gebaar. Gek genoeg wordt wijzen met een pen eerder geaccepteerd dan wijzen met de vinger. Tijdens een presentatie kunt u dit ook gerust doen met een whiteboardmarker.

8. Kluiven en kauwen
Vooral op spannende momenten steken sommige mensen het achtereind van hun pen in hun mond. De pen wordt daarbij soms geheel afgekloven. Ook dit is een gebaar van zelfbescherming. Het sabbelen en kauwen op de pen brengt ons terug naar de veiligheid van de orale fase. Volgens sommige deskundigen vervangt de pen dan de moederborst. Mensen die gestopt zijn met roken, veranderen soms in verwoede pennenkluivers.

9. Trommelen
Trommelen met een pen duidt op zenuwachtigheid of ongeduld. Zo iemand vindt misschien dat een spreker erg lang aan het woord is of dat dit agendapunt allang afgerond kan worden.

10. Peuteren
Ik heb een collega gehad die tijdens vergaderingen regelmatig ongegeneerd met zijn pen in zijn oren zat te peuteren. Hier is zeker sprake van een vorm van decorumverlies. Zo iemand voelt zich wel erg snel op zijn gemak en houdt weinig rekening met de aanwezigheid van anderen. Helaas is mijn collega niet de enige die zijn pen in lichaamsopeningen steekt. Daarnaast draaien sommige mensen met hun pen krulletjes in hun haar, priemen ermee in hun baard, peuteren tussen hun tanden, of maken hun nagels ermee schoon. Soms verdwijnen hun handen met pen en al onder de tafel. In dat geval dient u het ergste te vrezen.

11. Krabben
Anders dan het peuteren is het gebruik van de pen om zich te krabben. De hals, de nek en het achterhoofd zijn geliefde plaatsen. Het wordt veel gedaan door mensen in een vergadering als ze luisteren naar iemand met wie ze het niet geheel eens zijn. Dit is dan een teken van weerstand of onderliggende boosheid. Krabben aan de slaap of achter het oor wijst eerder op verwarring of ongeloof. Bij het krabben op de rug dient de pen als handige verlenging van de vingers. Dit kan duiden op spanning: jeuk treedt namelijk vaak op door overmatige transpiratie.

12. Roeren
Bij gebrek aan een lepeltje kan een pen praktisch dienst doen om de koffie te roeren. Iemand die dat doet is makkelijk van aard, niet zo snel ergens vies van en praktisch ingesteld. Als u zichzelf hierin herkent, verzeker u er dan wel van dat uw pen niet in handen is geweest van het type collega dat ik onder peuteren en krabben heb beschreven.

13. Territorium afbakenen
Een pen kan dienst doen om iemands territorium af te bakenen. Zeker een bijzondere pen wordt gezien als een persoonlijk bezit. Als u uw pen op 50 centimeter vóór u neerlegt, zorgt u ervoor dat de ruimte tussen de pen en uzelf tot uw persoonlijk territorium behoort. Alles wat zich binnen deze afstand bevindt, wordt ook gezien als uw eigendom.
Als u een brochure ter inzage wilt geven of een contract wilt laten tekenen, zorg er dan voor dat u deze niet aan uw kant van uw pen neerlegt. De ander (klant of medewerker) zal zich anders niet zonder meer vrij voelen om dit spontaan te pakken.

14. Laten slingeren
Een andere vorm van territoriumgedrag is het laten slingeren van een pen. Verkopers vinden dit vaak een handige vorm van reclamevoering. Na een gesprek met een klant laten ze hun pen - met bedrijfslogo - achteloos op tafel liggen. Zij zien dit als een slimme en goedkope vorm van reclame. De klant zal immers “blij” zijn met de achtergelaten gift en daarna op andere plekken met de merknaam te koop lopen, zo denken de verkopers. Ze staan er niet bij stil dat deze vorm van territoriumgedrag erg lijkt op dat van een hondje dat bij elke boom zijn poot optilt.

Als u een klant persé een pen cadeau wilt doen: gééf het hem dan ook en laat het niet zonder aankondiging achter. Als u trouwens écht indruk wilt maken, kunt u beter een pen met het logo van de klant gebruiken. De klant is net zo trots als u! Als hij ziet dat u schrijft met zíjn pen zal hij dit zeker waarderen.

15. Persoonlijkheid en status
Schrijft u met BIC pennen á 5 euro per dozijn? Maakt u gebruik van een luxueuze Sheaffer NoNonsense ballpoint, eventueel met reclameopschrift? Of heeft u een persoonlijke "custom-made" Parker pen of vulpen? Met uw pen kunt u uitdrukking geven aan uw persoonlijkheid en status. U kunt een bijzondere pen zeker beschouwen als een persoonlijk sierraad.

Net als bij de keuze van uw kleding of de inrichting van uw kantoor, kan een pen een afspiegeling zijn van hoe u door anderen gezien wilt worden: sportief, modieus, zakelijk of origineel. Door uw schrijfgerij bewust te kiezen toont u in ieder geval dat u let op details.

[top]